اگه هنوز نشنیدید، آمازون (Amazon) یه تبلیغ برای یه فروشگاه جدید پخش کرده که کیتهای غذا و مواد اولیه خواربار میفروشه، بدون هیچ صف پرداخت! این فروشگاه توی سیاتل (Seattle) قرار داره و فعلاً فقط برای کارمندای آمازون بازه، ولی قراره اوایل 2017 برای عموم افتتاح بشه. آمازون هنوز تکنولوژی “فقط بیرون برو” (Just Walk Out) که این فروشگاه رو راه میندازه توضیح نداده، ولی یه ویدیو از تجربه خرید جذابشون گذاشتن که باعث میشه آرزو کنید فروشگاه محلیتون هم یه آمازون گو (Amazon Go) بود.
آمازون گو تلاش آمازون برای ورود به صنعت خوارباره. حتی با آمازون پantry (Amazon Pantry)، آمازون فقط 1% از بازار 800 میلیارد دلاری آمریکا رو داره. به گفته سوچاریتا مولپورو (Sucharita Mulpuru)، استراتژیست ارشد خردهفروشی در Shoptalk، بازار خواربار “سرسختانه آفلاین مونده”. از شرکتهای تحویل خواربار مثل Peapod گرفته تا شرکتهای کیت غذا مثل Blue Apron، هنوز هیچکس نتونسته بازار آنلاین رو قبضه کنه یا غولهای صنعت خواربار رو به چالش بکشه.
چرا فروشگاههای آنلاین خواربار موفق نشدن؟
دلایل زیادی هست که تجارت الکترونیک خواربار (E-commerce Groceries) هنوز جا نیفتاده. بعضیها دوست دارن میوه و سبزیجاتشون رو حضوری ببینن و لمس کنن. بعضیا میخوان گوشت دلخواهشون رو پشت پیشخوان قصابی ببینن. کسایی که تنها زندگی میکنن، لیست خریدشون کوتاهه و سفارش آنلاین براشون بهصرفه نیست. یه مشکل دیگه هم زمانه: اگه کسی امروز به خواربار نیاز داشته باشه، آنلاین سفارش نمیده.
خلاصه، تجربه کاربری فروشگاه خواربار رو سخت میشه دیجیتال کرد.
آمازون چطور با والمارت و سیفوی رقابت میکنه؟
اگه نمیتونن آنلاین موفق بشن، چی کار میکنن؟ یه فروشگاه سوپرمارکتی میسازن که محصولات محبوب آنلاین مثل کیتهای غذا (Meal Kits) رو با مواد اولیه مثل میوه و گوشت ترکیب میکنه و تجربه کاربریای مثل اپل استور (Apple Store) به وجود میآره. آمازون خرید خواربار رو به یه مسئله طراحی تبدیل کرده و بهجای دنبال کردن راه پیشفرض—یعنی آنلاین کردن خرید—مشکلات خرید حضوری مثل صفهای طولانی رو حل کرده. اونا چیزایی که مردم توی خرید آنلاین دوست دارن، مثل کیتهای غذا، رو هم به راهحلشون اضافه کردن.
آمازون یه کار روزمره مثل خرید خواربار رو گرفته و به یه نوآوری جذاب و تجربهای که مردم لذت میبرن تبدیل کرده. نوآوری (Innovation) کلمه پر سر و صدایی توی جامعهمونه، ولی بیشتر وقتا باید بهجاش بگیم تقلید. اما آمازون با رد کردن راه تقلیدی (تجارت الکترونیک)، یه تجربه نوآورانه ساخته که قراره توی زندگی روزمرهمون جا بیفته.
و این آخر خط نیست. فروشگاه آمازون گو که توی ویدیو دیدید، فقط یکی از نمونههاشونه. به گزارش وال استریت ژورنال (Wall Street Journal)، حداقل دوتا دیگه هم در حال ساخته. دوتا فروشگاه خواربار درایو-ثرو (Drive-Through) قراره توی هفتههای آینده توی سیاتل باز بشن و یه پیشنهاد برای یه فروشگاه بزرگ چندکاره با تحویل کنار خیابون (Curbside Pickup) هم توی نوامبر تأیید شده.
جان بلکلج (John Blackledge)، تحلیلگر Cowen، میگه خواربار “بزرگترین پتانسیل درآمدی” آمازونه. شاید راست بگه، چون بدون صف پرداخت، دیگه فرصتی برای غر زدن سر قیمت خرید هفتگیتون ندارید!

اما این چه بلایی سر نیروی کار میآره؟
آمازون گو برای صندوقدارها یه پیشنهاد ترسناکه که تازه فهمیدن یه اپ توی گوشی میتونه جاشون رو بگیره. برخلاف تصور رایج که رانندههای کامیون بیشترین شغل آمریکا رو دارن، پرتعدادترین شغل توی آمریکا فروشنده خردهفروشی (Retail Salesperson) و بعدش صندوقدار (Cashier) هست. این دو شغل که الان 7.8 میلیون نفر رو توی آمریکا مشغول کردن، با تکنولوژی “فقط بیرون برو” که مثل AWS برای فروشگاههای خوارباره (و شاید کل خردهفروشی)، در خطرن.
این پایان ناگهانی شغلهای کارگری (Blue-Collar Jobs) یه موضوع رایج توی **اتوماسیون (Automation)**ه که آمازون بدون حتی استفاده از ربات بهش رسیده. کامیونهای بدون راننده (Driverless Trucks) قراره 1% شغلهای آمریکا رو نابود کنن—یعنی 2 میلیون نفر بیکار! United Technologies تازگی 16 میلیون دلار توی اتوماسیون کارخانهش توی ایندیانا سرمایهگذاری کرده که به کاهش شغلها میانجامه. از سال 2000، تعداد شغلهای تولیدی توی آمریکا نزدیک 5 میلیون (30%) کم شده.
در کل، 47% شغلهای آمریکا با پیشرفت فناوری در خطره.
فقط کارگرها نیستن!
برینجولفسون (Brynjolfsson) و مک آفی (McAfee)، دو استاد MIT، میگن فقط شغلهای کارخانهای و خردهفروشی در خطر نیستن. حقوق، خدمات پزشکی، آموزش و خدمات مالی هم ممکنه قربانی بشن. رشد سریع فناوری بیشتر شغلها رو نابود میکنه تا اینکه بسازد. بعد از جنگ جهانی دوم، بهرهوری و استخدام با هم رشد کردن؛ کسبوکارها خوب بودن و کارمنداشون ارزش تولید میکردن. ولی از سال 2000، رشد شغلها کند شد، درآمد متوسط افت کرد، در حالی که نوآوری و بهرهوری اوج گرفتن. این جدایی رو برینجولفسون و مک آفی “جدایی بزرگ” (Great Decoupling) مینامن.
تأثیر پیشرفت فناوری توی شغلهای یقهسفید (White-Collar Jobs) زیرکانهتره. برایان آرتور (W. Brian Arthur)، استاد سابق اقتصاد استنفورد، هشدار میده که دادههای بزرگ (Big Data)، یادگیری ماشینی (Machine Learning) و فرایندهای دیجیتال شغلهای یقهسفید رو به چالش میکشن. به گفته مک آفی، “فناوریهای دیجیتال برای قدرت ذهن آدما همون کاری رو میکنن که موتور بخار و فناوریهای مرتبط توی انقلاب صنعتی برای قدرت عضلانی کردن.” هرچه فناوری دیجیتال “هوشمندتر” میشه، به روشهای جدیدی به مهارتهای انسانی تجاوز میکنه. تهدید برای شغلهای متوسط با هر پیشرفت واقعیتر میشه و نابرابری اقتصادی رو که الان هست بدتر میکنه.
اگه کار تموم بشه چی؟
اگه آخر خط کار واقعاً نزدیک باشه، بیکارها چی کار میکنن؟ ایلان ماسک (Elon Musk) میگه درآمد پایه همگانی (Universal Basic Income – UBI) جواب اتوماسیون و پیشرفت فناوریه. رئیسجمهور اوباما گفته بحث درباره UBI ممکنه فقط 10 سال دیگه طول بکشه. یه استان توی کانادا داره برای آزمایش UBI برنامهریزی میکنه. البته مخالفایی هم هستن—کافیه به National Review و Huffpost سر بزنید.
با پیشرفت سریع فناوری توی اینترنت اشیاء (Internet of Things)، وظیفه همهمونه که حواسمون به تأثیر محصولاتمون روی اقتصاد و نیروی کار باشه. اتوماسیون، دادههای بزرگ و سیستمهای دیجیتال همینجان و میمونن. سؤالم اینه: چطور اینا رو برای خیر عمومی پیاده کنیم و جلوی شکاف اقتصادی که میسازیم رو بگیریم؟ اگه دنبال جواب این سؤالا هستید، این مقاله نقطه شروع خوبیه!
منبع: iotforall