«اینترنت اشیاء (IoT) سیستمی از دستگاه‌های محاسباتی به‌هم‌مرتبط، ماشین‌های مکانیکی و دیجیتالی، اشیا، حیوانات یا آدم‌هاست که با شناسه‌های یکتا (Unique Identifiers) مجهز شدن و می‌تونن داده‌ها رو از طریق یه شبکه بدون نیاز به تعامل انسان با انسان یا انسان با کامپیوتر منتقل کنن.»
— اینترنت اشیاء چیه؟ از IoT Agenda
هنوز نمی‌دونی راه‌حل IoT چطور کار می‌کنه؟
حقتو می‌دم! با یه جست‌وجوی سریع تو گوگل کلی مقاله و پست پیدا می‌کنی که توضیح می‌دن اینترنت اشیاء (IoT) چیه و چه فایده‌هایی داره، ولی معمولاً مشخص نمی‌کنن که راه‌حل‌های IoT واقعاً چطور کار می‌کنن. من به‌عنوان مدیر پروژه‌ها تو شرکت Leverege، خیلی وقت‌ها مجبورم برای آدمای غیرفنی توضیح بدم. خودمم آدم فنی نیستم (تو دانشگاه براون رشته‌م فلسفه بود)، پس اینجا براتون یه توضیح ساده و غیرفنی از کارکرد راه‌حل‌های IoT می‌دم.
یه نکته: راه‌حل‌های خاص IoT می‌تونن از نظر کاربرد و تکنولوژی زیربنایی خیلی متفاوت باشن، ولی این توضیح یه نگاه کلی و مفید بهتون می‌ده، مهم نیست کاربرد خاصش چی باشه.
توضیح راه‌حل‌های IoT
یه راه‌حل کامل IoT از چهار بخش اصلی تشکیل شده: سنسورها/دستگاه‌ها، اتصال، پردازش داده‌ها و رابط کاربری. حالا هر بخش رو کوتاه توضیح می‌دم که چی کار می‌کنه.
- سنسورها/دستگاه‌ها (Sensors/Devices)
اولین قدم اینه که سنسورها یا دستگاه‌ها داده‌ها رو از محیط اطرافشون جمع کنن. این می‌تونه به سادگی خوندن دما (Temperature) یا به پیچیدگی یه ویدیو کامل باشه.
می‌گم “سنسورها/دستگاه‌ها” چون چند تا سنسور می‌تونن با هم ترکیب بشن یا سنسورها بخشی از یه دستگاه باشن که بیشتر از حس کردن کار می‌کنه. مثلاً گوشی‌تون یه دستگاهه که کلی سنسور داره (دوربین، شتاب‌سنج، GPS)، ولی فقط سنسور نیست.
به هر حال، چه یه سنسور تنها باشه چه یه دستگاه کامل، تو این قدم اول چیزی از محیط داده جمع می‌کنه. - اتصال (Connectivity)
بعدش، این داده‌ها باید به ابر (Cloud) فرستاده بشن، ولی یه راه برای رسیدن به اونجا لازمه!
سنسورها/دستگاه‌ها می‌تونن از روش‌های مختلفی به ابر وصل بشن، مثل: سلولی (Cellular)، ماهواره‌ای (Satellite)، وای‌فای (WiFi)، بلوتوث (Bluetooth)، شبکه‌های کم‌مصرف برد وسیع (LPWAN) یا اتصال مستقیم به اینترنت با اترنت (Ethernet).
هر گزینه بین مصرف انرژی، برد و پهنای باند (Bandwidth) یه جور بده‌بستون داره (اینجا یه توضیح ساده هست). اینکه کدوم گزینه اتصال بهتره به کاربرد خاص IoT بستگی داره، ولی همه یه کار رو می‌کنن: داده رو به ابر می‌رسونن. - پردازش داده‌ها (Data Processing)
وقتی داده به ابر می‌رسه، یه نرم‌افزار روش پردازش انجام می‌ده.
این می‌تونه خیلی ساده باشه، مثلاً چک کردن اینکه دما تو محدوده قابل قبوله یا نه. یا می‌تونه پیچیده باشه، مثل استفاده از بینایی کامپیوتری (Computer Vision) تو ویدیو برای شناسایی اشیا (مثل یه مزاحم تو خونه‌تون).
ولی اگه دما خیلی بالا باشه یا یه مزاحم تو خونه باشه چی؟ اینجا کاربر وارد می‌شه. - رابط کاربری (User Interface)
بعد، این اطلاعات به یه شکلی برای کاربر نهایی مفید می‌شه. این می‌تونه با یه هشدار (Alert) به کاربر باشه (مثل ایمیل، پیامک، اعلان). مثلاً یه پیامک که می‌گه دما تو انبار سرد شرکت خیلی بالا رفته.
یا کاربر می‌تونه یه رابط داشته باشه که بتونه خودش وضعیت رو چک کنه. مثلاً از طریق یه اپلیکیشن گوشی یا مرورگر وب، ویدیوی خونه‌ش رو ببینه.
ولی همیشه یه‌طرفه نیست. بسته به کاربرد IoT، کاربر ممکنه بتونه یه کاری انجام بده و رو راه‌حل اثر بذاره. مثلاً دما رو تو انبار سرد از راه دور با اپلیکیشن تنظیم کنه.
بعضی کارها هم خودکار انجام می‌شن. به‌جای اینکه منتظر بمونید شما دما رو تنظیم کنید، راه‌حل می‌تونه با قوانین از پیش تعیین‌شده خودش این کارو بکنه. یا به‌جای اینکه فقط بهتون زنگ بزنه و بگه مزاحم هست، می‌تونه خودکار به مراجع مرتبط خبر بده.
مرور دوباره – راه‌حل IoT چطور کار می‌کنه؟
یه راه‌حل IoT از سنسورها/دستگاه‌ها تشکیل شده که از طریق یه نوع اتصال با ابر (Cloud) “حرف می‌زنن”. وقتی داده به ابر می‌رسه، نرم‌افزار اونو پردازش می‌کنه و ممکنه تصمیم بگیره یه کاری بکنه، مثل فرستادن هشدار یا تنظیم خودکار سنسورها/دستگاه‌ها بدون نیاز به کاربر.
ولی اگه ورودی کاربر لازم باشه یا کاربر بخواد فقط یه نگاهی بندازه، رابط کاربری این امکان رو می‌ده. هر تنظیم یا کاری که کاربر انجام بده، تو جهت برعکس تو راه‌حل می‌ره: از رابط کاربری به ابر، و بعد به سنسورها/دستگاه‌ها برای یه تغییر.
اگه می‌خواید IoT رو با یه کم جزئیات بیشتر و چند مورد خاص بدونید، راه‌حل IoT چطور واقعاً کار می‌کنه؟ (بخش دوم) رو ببینید.
نظرت چیه؟ سوالی داری؟ تو کامنت‌ها برام بنویس!
منبع: iotforall